สาหร่าย เป็นอาหารประเภทหนึ่งที่ได้รับความนิยมในการนำมาบริโภคอย่างกว้างขวาง ในรูปแบบที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นสาหร่ายชนิดแผ่นที่นำมาประกอบอาหาร เช่น ทำแกงจืด สาหร่ายแผ่นบาง ๆ ที่นำมาห่อซูชิ หรือแม้กระทั่งสาหร่ายพร้อมรับประทานปรุงรสชนิดบรรจุซอง ตัดเป็นแผ่นบาง ๆ สี่เหลี่ยมจัตุรัสบ้าง ผืนผ้าบ้าง บรรจุซองพลาสติก ขายตามซุปเปอร์มาร์เก็ตหรือร้านขายขนมต่าง ๆ ซึ่งเป็นที่นิยมรับประทาน เนื่องจากมีรสชาติอร่อย และสาหร่ายยังเป็นแหล่งโปรตีนและไอโอดีนอีกด้วย 
     แหล่งผลิตสาหร่าย อาจมาจากแหล่งธรรมชาติโดยตรง หรือมาจากการเพาะเลี้ยง ซึ่งการปนเปื้อนของสารพิษต่าง ๆ ในสาหร่าย ส่วนใหญ่มาจากการปนปื้อนของน้ำที่สาหร่ายเจริญเติบโต ประกอบกับสาหร่ายมีลักษณะของเซลล์ที่สามารถดูดซับสารต่าง ๆ ได้ดี ดังนั้น น้ำจึงเป็นปัจจัยสำคัญต่อคุณภาพและการปนเปื้อนสารพิษในสาหร่าย โดยพบว่าพื้นที่เพาะเลี้ยงที่อยู่ใกล้แหล่งปนเปื้อน เช่น โรงงานอุตสาหกรรม หรือแหล่งชุมชนจะทำให้มีสารพิษสะสมในสาหร่ายได้ นอกจากนี้ สาหร่ายบางชนิดอาจเติบโตในแหล่งน้ำที่มีการปนเปื้อนสารพิษ ซึ่งอาจจะทำให้มีสารพิษต่าง ๆ โดยเฉพาะโลหะหนักตกค้างในสาหร่ายได้ง่าย เช่น สารหนู แคดเมียม และปรอท ซึ่งอาจจะทำให้สาหร่ายมีพิษในตัวเอง 
     จากงานวิจัยของนักศึกษาในหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต (สาธารณสุขชุมชน) มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ มีการสำรวจสารหนูและแคดเมียมในผลิตภัณฑ์สาหร่ายแห้งทั้งหมด 29 ตัวอย่าง แบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ สาหร่ายแห้งพร้อมรับประทาน สาหร่ายห่อซูชิ และสาหร่ายแห้งประกอบอาหาร พบว่า มีจำนวน 5 ตัวอย่างที่ตรวจพบแคดเมียมเกินค่ามาตรฐานตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 414 (พ.ศ. 2563) เรื่องมาตรฐานอาหารที่มีสารปนเปื้อน โดยปริมาณแคดเมียมที่ตรวจพบมากที่สุด พบว่าปนเปื้อนอยู่ในสาหร่ายแห้งประกอบอาหาร หากรับประทานต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน อาจส่งผลต่อการทำงานของไต และมีจำนวน 3 ตัวอย่าง ที่ตรวจพบสารหนูเกินค่ามาตรฐานตามประกาศของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 98 (พ.ศ. 2529) เรื่องมาตรฐานอาหารที่มีสารปนเปื้อน และประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 273 (พ.ศ. 2546) เรื่องมาตรฐานอาหาร ที่มีสารปนเปื้อน (ฉบับที่ 2) โดยปริมาณสารหนูที่ตรวจพบมากที่สุด พบว่าปนเปื้อนอยู่ในสาหร่ายห่อซูชิ ซึ่งสารหนูเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์หากมีการบริโภคต่อเนื่องเป็นเวลานาน 
     ดังนั้น จึงควรให้ความระมัดระวังในการบริโภคสาหร่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มเด็กเล็ก อาจทำให้เกิดการสะสมโลหะหนักในร่างกายโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์จนเกิดอันตรายต่อร่างกาย ดังนั้น หากจะบริโภคสาหร่าย ควรเลือกซื้อจากแหล่งผลิตที่เชื่อถือได้ หลีกเลี่ยงการบริโภคสาหร่ายที่ไม่ได้ระบุแหล่งผลิต หรือมีการนำเข้า โดยไม่ผ่าน อย. ในประเทศไทย 

บทความโดย ผศ.ดร. วรางคณา วิเศษมณี ลี